Estaminets and Cafés Brussels Stories

Summary

The iconic cafés of Brussels have historically been an integral part of the lambic tradition. Not only are they essential for serving lambic to the public, cafés even blended their own gueuze & kriek once upon a time, a tradition that has since disappeared.

Estaminets and Cafés, Brussels Stories details the rich history and social value of these local cafés, which have thrived in Brussels over the last two centuries. Full of valuable historical facts, archival photos, personal stories, and topical discussions on Brussels café culture, the book paints a broad picture of the iconic Brussels café, from yesterday until today. One thing remains constant throughout their colorful history, lambic and Belgian beers have always been an essential part of the experience.

More info at BruxellesFabriques.

Review: English version

Estaminets and Cafés, Brussels Stories is a book published recently by BruxellesFabriques, a nonprofit group focused on social and industrial heritage in Brussels. It centers around the local cafés, estaminets, and cabarets which have thrived in the city over the last two centuries, and their important role as social centers. The book paints a broad picture of the social value and history of these places, and is full of valuable historical facts, archival photos, and stories from the local people, known as ‘Bruxellois’ or ‘Brusseleirs’. These compelling personal stories are interspersed throughout the book, in a series titled “Fragments of Life”.

Lambic beer has been an essential part of the lively Brussels café scene over the last two centuries. Patrons would gather around glasses of Faro, Gueuze, and Kriek, engaged in conversation or playing a round of cards. Other distractions of the working class venues were popular local café games like ‘vogelpik’ or ‘schuiftafel’. Families would often visit together on Sunday outings, on their one day away from work. Historically, lambic was more often served in the estaminets, which were more like taverns than the more upscale cafés.

One chapter is full of interesting bits of Belgian beer history and traditions. It describes the historical challenges brewers faced over the years, and traditions such as the lambic brewing season, which falls between Saint Michael’s Day and Saint George’s Day (September 29 and April 23), the two patron saints of Brussels. First the book immerses you in history, and gradually arrives at the present day. Along the way, various social perspectives address the role of the café as a social center, meeting place, and even a savings bank. Topics range widely from literary and artistic groups, politics, sexuality, and ethnic enclaves of the city. As the book arrives to the present day, a modern discussion of social dynamics and gentrification arises. The changing landscape of the city sometimes displaces cafés and the social hubs they provide. More and more, cafés also attract individuals seeking solitude from the energetic bustle of the city. Towards the end of the book, one personal story in particular describes having the rare moment to daydream in quiet meditation. A café can have the profound ability to take one’s mind off things, even if only for an instant. For however long that may last, it’s invaluable.

Estaminets and Cafés provides an in-depth look at the everyday Brussels café, and it certainly covers much ground. While the various topics do include beer and lambic specifically, it’s merely one aspect of the cafés, which have been disappearing at a rapid rate since the 1970s. We would certainly recommend reading this book to learn more, or at the very least, please visit your local café as soon as possible. They may be endangered now more than ever.

Review: Dutch version

Staminees en Cafés, Brusselse Verhalen is een boek dat onlangs werd gepubliceerd door Brusselfabriek, een non-profit organisatie die zich richt op het sociale en industriële erfgoed in Brussel. De lokale cafés, staminees en cabarets die de afgelopen twee eeuwen de stad hebben gekleurd staan centraal in het boek, en schetst de belangrijke rol die ze als sociaal ontmoetingspunt vervullen. Het boek beschrijft een breed beeld van de sociale waarde en de geschiedenis van deze plaatsen en staat vol met waardevolle historische feiten, archieffoto's en verhalen van de lokale bevolking, beter bekend als 'Bruxellois' of 'Brusseleirs'. Deze meeslepende persoonlijke verhalen worden door het hele boek heen afgewisseld in passages getiteld 'Uit het leven gegrepen'.

Lambiek is de laatste twee eeuwen een essentieel onderdeel geweest van het levendige Brusselse caféwezen. Patronen verzamelden zich rond glazen Faro, Geuze en Kriek, terwijl ze een gesprek voerden of een kaartspel speelden. Andere afleidingen van de arbeidersklasse waren populaire lokale caféspelletjes zoals 'vogelpik' of 'schuiftafel'. Gezinnen kwamen vaak samen op zondagse uitstapjes, hun enige vrije dag tijdens de week. Historisch gezien werd lambiek vaker geserveerd in de staminees, die meer op tavernes dan op luxueuze cafés leken.

Eén van de hoofdstukken staat vol met interessante stukjes Belgische biergeschiedenis en -tradities. Het beschrijft onder andere de historische uitdagingen waarmee de brouwers in de loop der jaren werden geconfronteerd, en tradities zoals het lambiekbrouwseizoen, dat valt tussen Sint-Michiel en Sint-Joris (29 september en 23 april), de twee beschermheiligen van Brussel.

Eerst dompelt het boek je onder in de geschiedenis, waarna het geleidelijk aan het hedendaagse caféleven beschrijft. Geleidelijk wordt vanuit verschillende sociale oogpunten ingegaan op de rol van het café als sociaal centrum, ontmoetingsplaats, en zelfs spaarbank. Onderwerpen variëren van literaire en artistieke groepen tot politiek, seksualiteit en etnische enclaves van de stad. Zodra het boek de huidige situatie aansnijdt, brengt dit een moderne discussie over zowel sociale dynamiek als gentrificatie op gang. Het veranderende landschap van de stad verdringt soms de sociale knooppunten die de cafés bieden.

Steeds vaker trekken cafés ook mensen aan die op zoek zijn naar een plaats waar ze zich rustig even kunnen terugtrekken van de energieke drukte van de stad. Het einde van het boek vertelt iemands persoonlijke reflectie over het zeldzame moment waarop men dagdroomt in stille meditatie. Een café kan namelijk het diepgaand vermogen hebben om gedachten te verzetten, ook al is het maar voor een ogenblik. Hoe lang dat ook duurt, het is van onschatbare waarde.

Staminees en Cafés biedt een diepgaande blik op het alledaagse Brusselse café, en het leven dat er zich afspeelt. Bier en lambiek is weliswaar het hoofdthema, maar dat is slechts één aspect van de cafés, die sinds de jaren 1970 in een snel tempo verdwijnen. We raden u zeker aan dit boek te lezen om meer te weten te komen, of op zijn minst zo snel mogelijk een bezoek te brengen aan uw plaatselijke café. Ze kunnen immers nu meer dan ooit in gevaar zijn.

Review: French version

Estaminets et Cafés, Histoires Bruxelloises est un livre récemment publié par BruxellesFabriques, une association à but non lucratif qui se concerne sur l’héritage industriel de Bruxelles. Il analyse rétrospectivement les cafés, estaminets, et cabarets locaux qui ont été florissants pendant les deux derniers siècles et leur rôle important comme lieux d’activités sociales. Le livre dresse un large portrait de la valeur sociale et de l’histoire de ces lieux et regorge de faits historiques précieux, de photos d’archives et d’histoires de la population locale, connues sous le nom de «Bruxellois» ou «Brusseleirs». Ces histoires personnelles fascinantes sont disséminées tout au long du livre, dans une série intitulée «Fragments de vie».

Le lambic a été un élément essentiel de la scène animée des cafés bruxellois au cours des deux derniers siècles. Les clients se rassemblaient avec des verres de Faro, Gueuze et Kriek, engagés dans une conversation ou jouant aux cartes. Les autres distractions de la classe ouvrière étaient les jeux de café locaux populaires comme «vogelpik» ou «schuiftafel». Les familles s’y rendaient souvent ensemble le dimanche, lors d'une journée congé. Historiquement, le lambic était plus souvent servi dans les estaminets, qui ressemblaient plus à des tavernes qu'à des cafés plus haut de gamme. Un chapitre reprend de nombreux faits intéressants au sujet l'histoire et des traditions de la bière belge. Il décrit les défis historiques auxquels les brasseurs ont été confrontés au fil des années ainsi que des traditions telles que la saison de brassage du lambic, qui se situe entre la Saint-Michel et la Saint-Georges (29 septembre et 23 avril), les deux saints patrons de Bruxelles.

Le livre commence par vous plonger dans l'histoire, et pour arriver progressivement aux temps présents. Au fil du temps, diverses perspectives sociales abordent le rôle du café en tant que lieu de socialisation, lieu de rencontre et même caisse d'épargne. Les sujets varient largement, allant des groupes littéraires et artistiques, la politique, la sexualité et les enclaves ethniques de la ville. Lorsque les auteurs abordent la période actuelle, une réflexion moderne sur la dynamique sociale et la gentrification se pose. Le paysage changeant de la ville déplace parfois les cafés et les lieux sociaux qu'ils fournissent. De plus en plus, les cafés attirent les personnes qui cherchent la solitude contre l’agitation énergique de la ville. Vers la fin du livre, une histoire personnelle décrit un rare moment de rêverie en méditation tranquille. Un café peut avoir la capacité profonde de détourner son esprit des choses, ne serait-ce que pour un instant. Quelle qu’en soit la durée, ces instants n’ont pas de valeur.

Estaminets et Cafés offre une analyse approfondie sur le café bruxellois de tous les jours, et aborde beaucoup de sujets sociaux-culturels. Bien que les différents sujets incluent spécifiquement la bière et le lambic, ce n’est qu’un aspect des cafés, qui disparaissent rapidement depuis les années 1970. Nous vous recommandons certainement de lire ce livre pour en savoir plus, ou à tout le moins, n'hésitez pas à visiter votre café local dès que possible. Ils peuvent être plus que jamais en danger.

Reference

Authors: Collective work edited by Thérèse Symons, Sylvie Lefebvre, and Yannik van Praag

Date of Publication: 2018

Languages Available: Dutch, English, French

ISBN: 978-2-9602101-3-2

Publisher: BruxellesFabriques-BrusselFabriek

Category: Culture, History